Zuid-Afrika, officieel de Republiek Zuid-Afrika, is een land dat aan het zuidpunt van Afrika ligt. Het land grenst in het noorden aan Namibië, Botswana en Zimbabwe, in het oosten aan Mozambique en Swaziland. Dit land heeft bijna 48 miljoen inwoners. Het land kent 31 talen, waarvan er 24 nog gesproken worden door moedertaalsprekers. Van vier talen zijn geen sprekers bekend. Zuid-Afrika heeft maar liefst 11 nationale talen: Afrikaans, Ndebele, Noord-Sotho, Zuid-Sotho, Swati, Tsonga, Tswana, Venda, Xhosa, Zulu en Engels. Het Afrikaans is uit het Nederlands onstaan en daardoor nauw verwand. Nederlands is hier echter sinds 1983 geen nationale taal meer. Naast al deze talen kun je ook nog Frans, Duits, Italiaans, Portugees, Grieks en zelfs Chinees tegenkomen in Zuid-Afrika (bronnen: Wikipedia en Ethnologue).
Op vrijdag 24, zaterdag 25 en zondag 26 november 2023 wordt in theater De Regentes in Den Haag de vijfde editie van het Festival voor het Afrikaans gehouden. Deelnemers zijn onder meer Antjie Krog, Stef Bos, Adriaan van Dis, Amanda Strydom, Ronelda Kamfer, Babs Gons, Frazer Barry, Dean Balie, Marlo Minnaar en de Klimaatdichters.…
Na de groepswinst in de poule speelt Oranje op zondagochtend om 04:00 tegen het Zuid-Afrikaanse team, dat na een spectaculaire wedstrijd Italië wist uit te schakelen. Wat moet je weten over deze nieuwe tegenstander van Oranje? Leer de namen van het team, het land en de belangrijkste speelsters - en klik op…
(Spoilerwaarschuwing: we bespreken de opdracht ‘Per definitie’ uit de derde aflevering!) In de opdracht ‘Per definitie’ staat het Afrikaans centraal, erg toepasselijk gehouden in het Centre for the Book in Kaapstad. Het Afrikaans wordt gebruikt om een woordenquiz mee te spelen, waarbij de kandidaten in duo’s spelen. Elke ronde wordt er een…
Zoals er tijdens Wie is de Mol? al werd verteld, kent Zuid-Afrika veel officiële talen: elf. Maar wist je dat er in het land nog veel meer onofficiële talen gesproken worden? Dit is eigenlijk het geval in de meeste landen. In Nederland hebben we bijvoorbeeld als officiële talen het Nederlands en Nederlandse…
(spoilerwaarschuwing: we bespreken een opdracht uit de eerste aflevering) Wie is de Mol 2023 is begonnen en dat brengt veel leuke momenten met zich mee. Het 23e seizoen speelt zich namelijk af in Zuid-Afrika! Niet alleen is het leuk om te raden wie de mol is, er is ook iets anders dat…
In 2013 werd er op MTV een optreden uitgezonden van ‘Joyous Celebration’ ‘live at Rhema Ministries’ in Johannesburg. Het optreden heet Izibongo Zenkosi, wat ‘izibongo van koningen’ betekent. Wat er op het podium gebeurt is een groot vraagteken wanneer men niet weet wat ‘izibongo’ zijn. Want wat is dat eigenlijk, izibongo? De…
Wat zegt de koe, de hond, de kat? Leuke spelletjes voor kleine kinderen, maar de antwoorden zijn meestal kort en eenduidig: meer dan ‘boe’ zegt een koe niet. Dat is heel anders voor de ǀXam, de voormalige inwoners van het zuidelijkste puntje van wat nu Zuid-Afrika is. In de verhalen die de…
Dit stuk liever luisteren? Dat kan ook: Bepaalde taalgemeenschappen in West-Afrika vermijden woorden voor bijvoorbeeld zout en zeep als het nacht is. Een heel ander voorbeeld van het vermijden van bepaalde woorden vind je in sommige taalgemeenschappen in oost- en zuidelijk Afrika. Bij de Xhosa, bijvoorbeeld, die in Zuid-Afrika wonen, spreken getrouwde…
Vanaf 1960, nu precies 60 jaar geleden, werden veel Afrikaanse landen onafhankelijk: ze maakten zich los van hun Europese (Franse, Engelse, Portugese) kolonisator en stichtten een nieuwe, onafhankelijke staat. Veel Afrikaanse landen namen bij hun onafhankelijkheid ook een nieuwe naam aan. Hoe kwamen ze aan die namen, en wat betekenen die precies?…
Dit is een gastbijdrage door Sterre Leufkens, taalkundige & wetenschapsjournaliste. Het is op een koude en stroomstoringduistere ochtend nauwelijks voor te stellen, maar een maand geleden was ik, Sterre, nog in een zomers en zonovergoten Zuid-Afrika. Sjonge wat was het daar fijn: een prachtig mooi landschap, heerlijke wijnen, en: een fascinerende taalsituatie.…
Ook in de Nederlandse kranten is erover bericht. Een deel van de studenten protesteert. De beweging Open Stellenbosch heeft een video, Luister, die heel veel is gedownload en veel heeft losgemaakt. Studenten vertellen over hun ervaring met discriminatie en met het Afrikaans. Daarnaast is er een diepte-interview met student Sikhulekile Duma, die…
Het Afrikaans is voor ons een bijzondere taal. Iedereen die wel eens wat Afrikaans gehoord of gelezen heeft, ziet meteen: het Afrikaans lijkt verdacht veel op het Nederlands. Maar toch is het overduidelijk anders. Hoe is het Afrikaans nu eigenlijk ontstaan? En hoe kunnen we de kenmerken van het Afrikaans verklaren uit de geschiedenis van de taal? Dat is ook voor taalkundigen een flinke puzzel, maar geen onmogelijke opgave.
Hoe staat het Afrikaans er zelf bij? Die vraag is moeilijk te beantwoorden, want er zijn tegenstrijdige signalen.
"Begging to be Black." Zo heet een recent boek van de Zuid-Afrikaanse dichteres en schrijfster Antjie Krog, waarin ze het levensgevoel van de blanke, met name de Afrikaanssprekende gemeenschap in Zuid-Afrika feilloos weet te verwoorden.
De tolk die de herdenkingsceremonie van Nelson Mandela naar Zuid-Afrikaanse gebarentaal moest vertalen is de mist ingegaan. Zijn ondermaatse optreden leidde wereldwijd tot commotie. De tolk zelf gaf als verklaring dat hij tijdens de dienst in een psychose raakte. Het voorval onderstreept het belang van gecertificeerde tolken, aldus nationale en internationale dovenorganisaties.
No woman no cry, Could you be loved, Get up stand up… Titels die iedereen zal associëren met reggae en ‘the King of Reggae’ Bob Marley. Maar al is Marley dood, reggae is nog springlevend. Niet alleen op Jamaica, maar ook in Afrika. Waar komt reggae nu echt vandaan? En wat is de impact van dit genre op de bevolking van Afrika?
“Ze was zowel een Afrikaner als een Afrikaan.” Met deze woorden herdacht Nelson Mandela de dichteres Ingrid Jonker. Een groter compliment dan dit kon zij als blanke Afrikaan ten tijde van de apartheid niet krijgen. Helaas voor haar kwamen deze woorden dertig jaar te laat. Ze vond haar dood in 1965, maar voorspelde deze zelf al in 1956.
Irak koos eind 2012 als tweede land ter wereld voor een meertalig volkslied. Het oude Mawtini (‘mijn thuisland’) deed herinneren aan oorlog en ellende en werd niet gedragen door alle etnische groepen in het land, aldus het parlement. Zuid-Afrika had al eerder dat probleem, maar een meertalig volkslied bleek niet de oplossing.
Het lenen van woorden uit andere talen vindt bijna in elke taal plaats. Engelse woorden zoals ‘goal’, ‘deal’ en ‘weekend’ zijn helemaal ingeburgerd binnen de Nederlandse taal. Ook in de Zuid-Afrikaanse Xhosa-taal vindt dit verschijnsel plaats, waarbij sommige leenwoorden een wel heel verassende herkomst hebben.
De Tsotsitaal kent distinctieve en soms ironische benamingen voor de blanke bovenlaag van de bevolking. Zuid-Afrika kent een enorme verscheidenheid aan talen en dialecten. Naast de 11 officiële talen die het land kent komen in verschillende regio’s van het land dialecten voor die soms door slechts enkele leden van een groep of soms…
Tsotsitaal is een Zuid-Afrikaanse straattaal, oorspronkelijk ontstaan in de townships van Johannesburg. De taal blijft zich voortdurend ontwikkelen.
Sinds 1994 is er in Zuid-Afrika een ontwikkeling gaande waarbij koloniale plaatsnamen worden vervangen door de oorspronkelijke Afrikaanse namen. Een actuele kwestie, die de gemoederen al een aantal jaar bezig houdt, is de naamsverandering van een van de hoofdsteden van het land.
Zuid-Afrika is een van de landen met veel talen, en kent enkele provincies die ook meertalig zijn. Communicatie over een taalgrens heen kan mensen verbinden zodat ze elkaar begrijpen, maar soms zorgt het er voor dat men elkaar juist niet begrijpt.
De controversiële HIV/AIDS voorlichting van loveLife draagt misschien bij aan de recente groei in het aantal HIV-besmettingen in Zuid-Afrika. HIV/AIDS vormt één van de grootste gezondheidsproblemen in Zuid-Afrika. Bijna 11% van de bevolking ouder dan 2 jaar is besmet. Hoewel er veelvuldige campagnes zijn ingezet om (voornamelijk) jongeren erop te wijzen dat het gebruiken van condooms een besmetting kan voorkomen, stijgt het aantal HIV besmettingen jaarlijks.
Het inwisselen van woorden gebeurt overal in de hiphopcultuur. In Nederland rapt de bekende groep De Jeugd van Tegenwoordig voornamelijk in het Nederlands, en dat vullen ze aan met Engelse, Surinaamse en zelfbedachte woorden. Dit gebeurt nog vaker in Zuid Afrika.
De gekleurde jeugd van Gauteng, de belangrijkste economische provincie van Zuid-Afrika, spreekt een bijzonder taaltje. Zij spreken namelijk het zogenaamde ‘slang’: een variatie binnen een taal die in het bijzonder kenmerkend is voor jongeren. Het ‘slang’ geeft de gekleurde jongeren in Gauteng de mogelijkheid om te reageren op de diversiteit van talen in het multiculturele, meertalige Gauteng.
