Wil je een profielwerkstuk schrijven over een onderwerp op het gebied van talen en culturen van Afrika? Goed idee! Op Stemmen van Afrika vind je ruimschoots inspiratie. Voor praktische ideeën over het uitvoeren van je onderzoek en hoe om te gaan met bronnenonderzoek raden we je ook aan om een kijkje te nemen op de website van Profielwerkstuk Taalkunde.
Eerst even dit. Afrika is een continent dat maar liefst één vijfde van het aardoppervlak beslaat. De anderhalf miljard bewoners vertegenwoordigen meer dan 2000 verschillende talen en culturen, verspreid over meer dan 50 landen. Het beste kun je dus een taalgebied, land of regio kiezen voor je onderzoek. Anders zie je al snel door de bomen het bos niet meer! De pakweg 2000 talen die op het Afrikaanse continent worden gesproken zijn niet allemaal direct aan elkaar verwant; ze behoren tot flink wat verschillende taalfamilies. Daarover lees je hier meer.
Mogelijke onderwerpen
Op Stemmen van Afrika vind je meer dan 100 stukken over allerlei onderwerpen, en elk van die stukken heeft weer bronvermeldingen waarmee je verder op onderzoek uit kunt. Hier lichten we een paar onderwerpen uit waar we aandacht aan besteed hebben.
Jongerentaal
Elke groep taalgebruikers zet de taal naar de eigen hand. Jongeren doen dat als de beste, door woorden uit verschillende talen bijeen te brengen of ze creatief om te draaien. Het is niet alleen handig om eigen uitdrukkingen te hebben voor dingen waar je het vaak over hebt; het is ook een manier om te laten zien wie er bij je groep hoort en wie niet. Op Stemmen van Afrika vind je de volgende stukken over jongerentalen:
- Nee renachterstevo kengespro laat* (over taalspelletjes in het Swahili in Oost-Afrika)
- Tsotsitaal was de politie te slim af (over een Zuid-Afrikaanse straattaal die ontstond in de buitenwijken van Johannesburg)
- “Fok ou”: Codewisseling in Afrikaanstalige hiphop (over het mixen van talen in Zuid-Afrikaanse hiphop)
Op de website van Profielwerkstuk Taalkunde vind je ook een toolkit over sociale taalvariatie.
Namen en naamkunde
Namen zijn in bijna elke cultuur betekenisvol. Maar hoe ze precies werken kan flink verschillen. Naar namen wordt zoveel onderzoek gedaan dat we er een aparte naam voor hebben: de naamkunde. Op onze site vind je stukken over naamgeving in verschillende Afrikaanse talen en culturen:
- Wie zijn de Kalenjin en waarom heten ze allemaal kip? (over een veelvoorkomend voorvoegsel in Kalenjin-namen)
- De betekenisvolle namen van de Akan in Ghana (over dagnamen zoals die van Kofi ‘op vrijdag geboren’ Annan)
- Afrikaanse namen voor Surinaamse planten (over hoe sommige plantnamen samen met tot slaafgemaakten de barre overtocht van de Atlantische oceaan maakten)
Op de website van Profielwerkstuk Taalkunde vind je ook een toolkit over naamkunde.
Leenwoorden
Talen verschillen, maar lopen ook vaak door elkaar heen, zoals iedereen weet die wel eens een computer of een föhn gebruikt heeft. Op Stemmen van Afrika kun je meer leren over leenwoorden:
- Het Ghomara Berber – of Arabisch? (over een Berbertaal in Marokko die ook heel wat wegheeft van het Arabisch)
- Een klik met de Xhosa (over hoe het Xhosa, een Bantoetaal in Zuid-Afrika, klik-klanken leende van naburige talen)
- Swahili: de Afrikaans-Arabische mengtaal (over hoe het Oost-Afrikaanse Swahili meer dan een vleugje Arabisch meekreeg)
Op de website van Profielwerkstuk Taalkunde vind je ook een toolkit over talen in contact.
Meertaligheid
Nederlanders gaan er prat op meer dan alleen hun eigen taal te spreken, en daarmee passen ze uitstekend bij het overgrote deel van de wereldbevolking. Ook in Afrika is meertaligheid volstrekt normaal. Lees er het volgende over:
- Interview: Prof. Enoch Oladé Aboh (een interview met Enoch Aboh, professor in de taalkunde in Amsterdam, waarin hij meer vertelt over zijn eigen meertaligheid én zijn onderzoek naar hoe je meerdere talen naast elkaar in je hoofd kan hebben
- Meertalig Marokko: vloek of zegen? (over de relatie tussen het Marokkans Arabisch en de verschillende Berbertalen)
- Op de ‘daken van Nederland’ spreekt men geen Nederlands (over de talen die op Saba gesproken worden)
Op de website van Profielwerkstuk Taalkunde vind je ook een toolkit meertaligheid.
…en nog veel meer
Kijk gerust rond voor andere onderwerpen. We hebben ook stukken over:
Bantoetalen begroeten communicatie cultuur escape game gebaren gebarentaal geheimtaal geluid geschiedenis gezondheid gezondheidszorg grammatica imago jongerentaal klanken kleding kolonialisme leenwoorden literatuur meertaligheid mengtaal moedertaal muziek namen non-verbaal onderwijs orale literatuur orale poëzie politiek poëzie slavernij sociolinguistiek spreekwoorden storytelling Suriname taalbeleid taalcontact taalgeschiedenis taalkunde tingatinga toon verhalenhoek vertalen zang