Vorige maand op 6 april overleed Pieter Muysken, zeer gewaardeerd collega, gelauwerd taalwetenschapper en mede-initiator van Stemmen van Afrika. Naast levensberichten in De Groene Amsterdammer, de Volkskrant en bij de Radboud Universiteit hebben veel collega’s al persoonlijke herinneringen gedeeld, bijvoorbeeld op de websites van Voertaal en Neerlandistiek. In dit korte bericht willen we aandacht besteden aan de immense betekenis en inzet van Pieter voor Stemmen van Afrika.

Stemmen van Afrika zou er niet geweest zijn zonder Pieter’s tomeloze energie en brede netwerk. Samen met Maarten Mous wist hij in 2012 een subsidie te verwerven van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) waarmee onder andere een Nederlandstalige website ontwikkeld kon worden waarin een breed publiek kennis maakt met de taaldiversiteit van Afrika en de diaspora. Vanaf het begin was de visie inclusief en globaal geörienteerd, net als Pieter’s eigen werk: met aandacht voor talen in al hun verschijningsvormen, en met ruimte voor taalkunde, geschiedenis, antropologie, en literatuur. Bij redactievergaderingen kwam hij altijd wel met een nieuw boek, iemand om te interviewen, of een originele invalshoek.

In de beginjaren van Stemmen van Afrika was Pieter onvermoeibaar op pad om lezingen te geven door heel het land en verschillende partnerorganisaties te betrekken bij het initiatief. Als auteur droeg hij zelf ook regelmatig bij aan Stemmen van Afrika, bijvoorbeeld over dichteres Antjie Krog, de taal van de Winti, en over de taalpolitiek van Kameroen. En wat Pieter als geen ander kon was luisteren en andere stemmen voor het voetlicht brengen, zoals in een tweegesprek met Vamba Sherif en ook in zijn laatste drie bijdragen, een indrukwekkende serie interviews met de prominente Afrikaanse taalwetenschappers Azeb Amha, Enoch Aboh, en Felix Ameka.

Pieter was ook altijd bezig met het verkennen van nieuwe richtingen voor Stemmen van Afrika. In de zomer van 2020 werkte hij met een diverse groep redacteuren aan een plan voor het diversificeren van het aanbod van Stemmen van Afrika. Pieter was een inspirator, een buitengewoon genereus wetenschapper, en een mensenmens bij uitstek. Zijn einde was abrupt en voelt als veel te vroeg, maar zijn goedgeluimdheid staat ons bij en zijn stem zal voor altijd deel uitmaken van Stemmen van Afrika.

Verder lezen

• Een overzicht van al Pieter’s bijdragen op Stemmen van Afrika
• In Memoriam in de Groene Amsterdammer, door Marc van Oostendorp
• In Memoriam in de Volkskrant, door Mieke Zijlmans
• ‘De dag dat ik sterf, begraaf me dan met boeken’: herinneringen van collega’s