Spaans is een wereldtaal. Maar ook in Afrika?

Daar waar Spaans op een tweede plaats staat in het lijstje ‘meest gesproken moedertalen’ van de wereld, lijkt het daar in Afrika niet op. In Afrika bevindt zich slechts één land waar de officiële taal Spaans is, met daarnaast wat kleine plaatsen waar ook het Spaans gesproken wordt. De lijst wordt overtuigend aangevoerd door het Mandarijn, het Spaans volgt met meer dan vierhonderdmiljoen moedertaalsprekers. Engels komt, in tegenstelling tot wat velen denken, ‘pas’ op plek drie, maar is dan wel weer de meest gesproken tweede taal. Afrika is, op Azië na, het continent waar de meeste verschillende talen gesproken worden, maar liefst 30,2% van alle huidige talen, terwijl Afrika maar 12,7 procent van de wereldbevolking herbergt. Maar waarom dan zo weinig Spaans in Afrika?

Vanaf de 15e eeuw begonnen er Portugezen en Spanjaarden af te reizen naar West-Afrika om kolonies te stichten. Het momenteel enige officiële Spaanstalige land in Afrika, Equatoriaal Guinea, werd gekoloniseerd door de Portugezen en kwam later in handen van Spanje. Vervolgens is Equatoriaal Guinea onafhankelijk geworden, maar het Spaans is achtergebleven als officiële taal. Naast de Spanjaarden en de Portugezen, stichtten de Nederlanders, de Britten en nog vele andere Europese volkeren een groot aantal kolonies in Afrika. Van ieder van hun talen is in verschillende gebieden van Afrika veel achtergebleven, iets wat vandaag de dag nog steeds merkbaar is. Deze Europese landen bezaten relatief veel meer kolonies dan Spanje, wat ook de reden is waarom er van die talen meer terug te vinden is dan van het Spaans. Natuurlijk hebben de kolonisten gezorgd voor het ontstaan van nieuwe dialecten en varianten van taal. Maar voor de tijd van kolonisatie woonden er al veel verschillende volkeren in Afrika, en vaak was het zo dat bijna ieder volk een andere taal sprak. Er was dus al een enorme taaldiversiteit.

Marokko is ook een kolonie geweest van Spanje, het toenmalige Spaans West-Afrika. Voor de kolonisatie werd er Marokkaans-Arabisch gesproken, wat wel werd beïnvloed door het Spaans, maar eigen identiteit bleef behouden. Er zijn nog wel twee in Marokko gelegen plaatsen in bezit van Spanje: Ceuta en Melilla. Dit zijn op Equatoriaal Guinea en wat kleine eilanden na, de enige plekken waar het Spaans nog gesproken wordt. Dat het Spaans zo weinig gesproken wordt in Afrika in verhouding tot de rest van de wereld, heeft dus te maken met de enorme hoeveelheid talen die Afrika kent samen met het feit dat slechts in één van de voormalige Spaanse kolonies het Spaans als officiële taal is behouden.

Bronnen