Het Duits van Namibië

Namibië heeft een rijke geschiedenis. De kolonisatie van Duitsland heeft bijvoorbeeld een grote invloed gehad en heeft tot vandaag de dag nog sporen achtergelaten. Tussen 22.000 en 30.000 Namibiërs spreken Duits als moedertaal en er verschijnt dagelijks een Duitse krant, de Allgemeine Zeitung. Af en toe worden ook Duitse programma’s op de televisie uitgezonden en er is ook een Duits radiostation in Namibië.

Namibië is een land noordwestelijk van Zuid-Afrika en in onze regio roept het vooral associaties met armoede en de derde wereld op. Veel mensen weten weinig meer over het land en voor hen zijn er niet veel verschillen tussen Namibië en de andere Afrikaanse landen, uit gebrek aan kennis.

De sporen van de Duitse bezetting van 1884 zijn nog steeds in het leven van sommige Namibiërs terug te vinden. Zij moesten Duits leren. Dit is duidelijk te zien aan de aanpassing van het Duits en de veranderingen die door de jaren heen zijn ontstaan. Het Duits van Duitsland en dat van Namibië vertonen veel verschillen.

Een voorbeeld van de veranderingen die het Duits in Namibië heeft doorlopen is het gebruik van het voltooid deelwoord. In het Duits vaak gemaakt door voor het woord ‘ge-‘ te zetten, daaraan de stam van het woord te plakken en het woord te laten eindigen op ‘–t’. Daarnaast zijn er een aantal uitzonderingen van woorden, de zogeheten zwakke woorden. Deze worden net zoals de andere woorden gevormd alleen eindigen zij niet op ‘–en’ maar op ‘–t’. Vaak komt het voor dat in het Namibisch Duits (ND) deze uitzondering wordt genegeerd en er dus een overgebruik van de standaardvorm ontstaat. Een zin zoals deze:

ND: Als wir das gehören haben.

is dus normaal in het Namibische Duits, maar klinkt voor een persoon die Standaard Duits (SD) spreekt heel raar en wordt als fout ervaren. De zin zou in het Duits moeten zijn:

SD: Als wir das gehört haben.

Naast dit voorbeeld van een grammaticaal verschil zijn er nog veel meer verschillen te vinden, bijvoorbeeld in het gebruik van leenwoorden uit andere talen zoals het Afrikaans en het Engels, twee talen die ook van groot invloed zijn geweest in de geschiedenis van Namibië. Een voorbeeld is Robbenernte in plaats van ‘Robbenjagd’.

Al met al is Namibië dus niet alleen een land gekenmerkt door armoede, maar biedt het ook veel rijkdom wat betreft het aantal verschillende talen die er gesproken worden. Verder is het een land wat de mogelijkheid biedt de fascinerende verandering van een taal over de jaren heen, door het invloed van andere talen en het aanpassen aan de regio en de omstandigheden, te onderzoeken.