Dit gedicht geeft in een notendop het conflict weer dat speelt voor veel sprekers van kleine talen. Hoe houd je een taal overeind die in de steeds meer globaliserende buitenwereld weinig status heeft en als onnuttig wordt gezien? Je wilt het beste voor je kinderen, maar je ziet ook hoe zij jouw taal oppikken, die zo een keten vormt over de generaties heen. Voor een creooltaal als het Papiamentu speelt dit nog extra, omdat deze talen vaak als heel eenvoudig worden gezien, en daardoor eigenlijk minderwaardig, overblijfsels uit de donkere periode van de slavernij.
PAPIAMENTU PA SEMPER | PAPIAMENTU VOOR ALTIJD |
Papiamentu,
nan a pidi mi pa mi lubidá bo, nan a asta roga mi pa mi no papia bo |
Papiamentu
ze vroegen me om je te vergeten ze smeekten me om je niet te spreken |
argumentando
ku no ta hopi hende na mundu ta papia bo, ku bo vokabulario ta mashá limitá pa nos por ekspresá lo ke nos ta pensa. |
met het argument
dat er niet veel mensen in de wereld zijn die je spreken, dat je woordenschat te beperkt is om uit te drukken wat we denken. |
Papiamentu,
mi sintí a konsentí, mi kurason a bringa ku rason i a bisa rotundamente: NO! |
Papiamentu,
Mijn verstand was het er geheel mee eens, mijn hart sprong terecht op en heeft ronduit: NEE gezegd! |
Pasobra
maske* lenga di pueblo di ku nos mester siña lenganan internashonal ku por hiba nos muchu mas ayá di kas… |
Omdat
hoewel de volksmond beweert dat we internationale talen moeten leren die ons ver van huis kunnen meenemen … |
kon lo mi por menospresiá bo,
kon lo mi por habraká** bo si ta abo a siña mi kana tur senda den selva i den mondi salbahe di sílaba, palabra i frase? |
hoe zouden we je kunnen minachten,
hoe zouden we je kunnen verhaspelen, als jij zelf me hebt leren lopen langs alle paden in het bos en in het wilde woud van lettergrepen, woorden, zinnen? |
Ku ta abo
a duna mi e base pa semper mi por sigui kana den mundu mas grandi di palabra? |
Dat jij zelf
mij de basis hebt gegeven zodat ik altijd kan blijven lopen in de grotere woordenwereld? |
Kon e yu por nenga
su mama ku a mam’é siñ’é kana sin trompeká riba niun sílaba ni niun palabra? |
Hoe kan het kind zijn moeder negeren
die hem heeft gezoogd hem heeft leren lopen zonder struikelen over geen enkel lettergreep of woord? |
Papiamentu,
mi ke pa semper bo keda un refugio den mi kurason i alma, den henter mi bida mi altá! |
Papiamentu,
ik wil dat jij voor altijd een toevluchtsoord blijft in mijn hart en ziel mijn hele leven al op een altaar verheven! |
(Di repente m’ a realisá kon nos nieta di tres aña ta papia su idioma materno, esta papiamentu, sin ningun problema, ku fluides, asta usando i kombinando palabra i ekspreshonnan saká for di kuna di nos bieunan). | Plotseling besefte ik hoe mijn kleindochter van drie jaar haar moedertaal spreekt, welnu, Papiamentu, zonder enig probleem, vloeiend, en zelfs woorden en uitdrukkingen combineert die het uit de wieg van ons ouderen heeft gehaald. |