Je bekijkt nu Papiamentu pa semper!

Papiamentu pa semper!

Dit gedicht geeft in een notendop het conflict weer dat speelt voor veel sprekers van kleine talen. Hoe houd je een taal overeind die in de steeds meer globaliserende buitenwereld weinig status heeft en als onnuttig wordt gezien? Je wilt het beste voor je kinderen, maar je ziet ook hoe zij jouw taal oppikken, die zo een keten vormt over de generaties heen. Voor een creooltaal als het Papiamentu speelt dit nog extra, omdat deze talen vaak als heel eenvoudig worden gezien, en daardoor eigenlijk minderwaardig, overblijfsels uit de donkere periode van de slavernij.

PAPIAMENTU PA SEMPER PAPIAMENTU VOOR ALTIJD

 

Papiamentu,

nan a pidi mi

pa mi lubidá bo,

nan a asta roga mi

pa mi no papia bo

Papiamentu

ze vroegen me

om je te vergeten

ze smeekten me

om je niet te spreken

 

argumentando

ku no ta hopi hende

na mundu ta papia bo,

ku bo vokabulario ta mashá limitá

pa nos por ekspresá lo ke nos ta pensa.

met het argument

dat er niet veel mensen

in de wereld zijn die je spreken,

dat je woordenschat te beperkt is

om uit te drukken wat we denken.

 

Papiamentu,

mi sintí a konsentí,

mi kurason a bringa ku rason

i a bisa rotundamente: NO!

Papiamentu,

Mijn verstand was het er geheel mee eens,

mijn hart sprong terecht op

en heeft ronduit: NEE gezegd!

 

Pasobra

maske* lenga di pueblo di

ku nos mester siña lenganan internashonal

ku por hiba nos muchu mas ayá di kas…

Omdat

hoewel de volksmond beweert

dat we internationale talen moeten leren

die ons ver van huis kunnen meenemen …

 

kon lo mi por menospresiá bo,

kon lo mi por habraká** bo

si ta abo a siña mi kana

tur senda den selva

i den mondi salbahe

di sílaba, palabra i frase?

hoe zouden we je kunnen minachten,

hoe zouden we je kunnen verhaspelen,

als jij zelf me hebt leren lopen

langs alle paden in het bos

en in het wilde woud

van lettergrepen, woorden, zinnen?

 

Ku ta abo

a duna mi e base

pa semper mi por sigui kana

den mundu mas grandi di palabra?

Dat jij zelf

mij de basis hebt gegeven

zodat ik altijd kan blijven lopen

in de grotere woordenwereld?

 

Kon e yu por nenga

su mama ku a mam’é

siñ’é kana sin trompeká

riba niun sílaba ni niun palabra?

Hoe kan het kind zijn moeder negeren

die hem heeft gezoogd

hem heeft leren lopen zonder struikelen

over geen enkel lettergreep of woord?

 

Papiamentu,

mi ke pa semper bo keda un refugio

den mi kurason i alma,

den henter mi bida mi altá!

Papiamentu,

ik wil dat jij voor altijd een toevluchtsoord blijft

in mijn hart en ziel

mijn hele leven al op een altaar verheven!

By: Anji Barton

(Di repente m’ a realisá kon nos nieta di tres aña ta papia su idioma materno, esta papiamentu, sin ningun problema, ku fluides, asta usando i kombinando palabra i ekspreshonnan saká for di kuna di nos bieunan). Plotseling besefte ik hoe mijn kleindochter van drie jaar haar moedertaal spreekt, welnu, Papiamentu, zonder enig probleem, vloeiend, en zelfs woorden en uitdrukkingen combineert die het uit de wieg van ons ouderen heeft gehaald.