Boodschap aidscampagne loveLife brengt Zuid-Afrikanen in de war

De controversiële HIV/AIDS voorlichting van loveLife draagt misschien bij aan de recente groei in het aantal HIV-besmettingen in Zuid-Afrika. HIV/AIDS vormt één van de grootste gezondheidsproblemen in Zuid-Afrika. Bijna 11% van de bevolking ouder dan 2 jaar is besmet. Hoewel er veelvuldige campagnes zijn ingezet om (voornamelijk) jongeren erop te wijzen dat het gebruiken van condooms een besmetting kan voorkomen, stijgt het aantal HIV besmettingen jaarlijks.

LoveLife is een organisatie die HIV/AIDS voorlichtingscampagnes voert. Zij zijn een van de grootste spelers op dit gebied. LoveLife gaat ervan uit dat door het gebruiken van vernieuwende metaforen en raadselachtige formuleringen de onderwerpen in hun campagnes veelbesproken zullen worden en daarom effectief zullen zijn in positieve gedragsverandering. Onderzoek wijst echter uit dat het tegengestelde bereikt wordt (Jansen, 2011). Met het hart wellicht op de juiste plaats probeert loveLife jongeren ervan te overtuigen zich aan het ABC te houden: A=abstain, B=be faithful en C=condomise. Dus, heb geen seks; als je dan toch seks hebt, houd het dan bij één persoon; en als je het doet, doe het dan met condoom.

Voorbeelden van loveLife campagnes zijn billboards met de tekst: “Prove your love, protect me” en “NO ‘til we know”. Uit het onderzoek van Carel Jansen (2011) bleek dat sommige billboards anders worden geïnterpreteerd dan loveLife had bedoeld. Verder bleek dat de kans dat jongeren over een gezondheidscampagne gaan praten wordt vergroot wanneer de boodschap begrijpelijk is en aantrekkelijk wordt vormgegeven. LoveLife maakt de boodschappen misschien niet onaantrekkelijk, maar vaak wel onbegrijpelijk, met alle gevolgen van dien.

Sommige campagnes zijn dermate moeilijk te begrijpen, dat loveLife de plank volledig mis slaat. Laten we even terug gaan naar het voorbeeld van het billboard met de tekst: “Prove your love, protect me”. De bedoeling van loveLife is dat jongeren condooms gaan gebruiken, maar zoals in Jansen (2011) naar voren is gekomen werd deze poster ook wel geïnterpreteerd als: “having sex with him means that you will be proving your love for him”. Begrijpelijkerwijs is deze interpretatie een absolute no-go.

Om te stellen dat loveLife verantwoordelijk is voor de groei van het aantal HIV-besmettingen gaat te ver, maar het feit dat loveLife’s campagnes voor zulke misinterpretaties zorgen, is zeer zorgwekkend. Daarom zou het niet verkeerd zijn als loveLife haar campagnes zou baseren op kennis uit de wetenschappelijke hoek om vervolgens op een effectievere manier bij te kunnen dragen aan de oorlog tegen HIV/AIDS.

Literatuur

  • Jansen, C. (2011). Don’t be a fool, put a condom on your tool. Effecten van retorische figuren in HIV/AIDS voorlichtingsmateriaal in Zuid-Afrika. Internationale Neerlandistiek, 49 (2), p. 103-116.